Kluczowe wytyczne dla architektów w programie Aktywny Plac Zabaw

Program "Aktywne Place Zabaw" 2025 stanowi istotną inicjatywę Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej mającą na celu podniesienie jakości opieki nad dziećmi w wieku do lat 3.

W naszym poprzednim artykule o programie "Aktywne Place Zabaw" 2025 wyjaśnialiśmy zasady programu oraz informacje użyteczne dla właścicieli żłobków i klubów dziecięcych.
Poniżej przedstawiamy najważniejsze aspekty, na które powinni zwrócić uwagę architekci projektujący place zabaw w ramach tego programu.

Założenia koncepcyjne programu

Projektując plac zabaw należy pamiętać, że zgodnie z programem zabawa na świeżym powietrzu jest kluczowym kontekstem rozwojowym dla małych dzieci. Ministerstwo podkreśla, że zmieniające się otoczenie naturalne zachęca dzieci do aktywności fizycznej, kreatywności i eksploracji, co ma pozytywny wpływ na ich zdrowie oraz rozwój emocjonalny i społeczny.

Rekomendowane elementy projektowe:

• Naturalne komponenty przestrzeni - wykorzystanie roślin, drzew, wody, ziemi i piasku, które mogą uzupełniać istniejące konstrukcje lub stanowić konstrukcje same w sobie (np. wiklinowe szałasy).
• Zróżnicowane ukształtowanie terenu - tworzenie naturalnych wyzwań dla dzieci, takich jak wzniesienia zachęcające do wspinania.
• Różnorodność nawierzchni - stosowanie zróżnicowanych naturalnych nawierzchni (trawa, piasek), które umożliwiają podejmowanie różnych typów aktywności.
• Przestrzenie odpoczynku - wydzielenie miejsc umożliwiających dzieciom odpoczynek i samodzielne regulowanie czasu oraz intensywności zabaw.

Zakres dofinansowania istotny dla projektantów

Architekt powinien wiedzieć, że program obejmuje dofinansowanie:

1. przebudowy istniejących placów zabaw przynależących do żłobków/klubów dziecięcych,
2. doposażenia istniejących placów zabaw przynależących do żłobków/klubów dziecięcych.

Przez przynależący plac zabaw rozumie się obiekt:

• położony na gruncie, do którego gmina posiada tytuł prawny,
• z którego korzystają dzieci uczęszczające do instytucji opieki,
• zlokalizowany na działce instytucji opieki lub działce sąsiadującej.

Elementy kwalifikujące się do finansowania

W projekcie można uwzględnić następujące elementy podlegające dofinansowaniu:

Roboty budowlane:

• Budowa obiektów małej architektury, w szczególności obiekty użytkowe jak trampoliny, huśtawki, drabinki, piaskownice i inne elementy placów zabaw.
• Przebudowa, montaż, remont lub rozbiórka obiektów małej architektury (np. altany ogrodowe).

Remont nawierzchni:

• Prace odtwarzające stan pierwotny nawierzchni (dopuszcza się stosowanie innych materiałów niż pierwotnie użyte).

Modyfikacja i zagospodarowanie terenu:

• Zmiana ukształtowania terenu (tworzenie wzniesień).
• Tworzenie instalacji z roślin (np. szałasy z wikliny).
• Projektowanie miejsc uprawy roślin dostępnych dla dzieci (ogródki warzywne).

Wyposażenie (preferowane z naturalnych materiałów):

• Urządzenia do zabawy, również projektowane indywidualnie (ścieżki sensoryczne, kuchnie błotne, ścieżki ruchowe z pni drzew).
• Elementy ogrodowe (stoły, ławeczki).

Pomoce dydaktyczne:

• Wyposażenie do zajęć na placu zabaw (tablice do rysowania, zabawki do piaskownicy, chusty animacyjne itp.).

Warto pamiętać, że ostateczną decyzję o dopuszczeniu tych projektów do realizacji podejmuje wojewoda udzielający dofinansowania.

Ograniczenia dla projektantów

Należy pamiętać o następujących ograniczeniach:

• Wydatki na wyposażenie niezwiązane z gruntem mogą stanowić maksymalnie 10% łącznych kosztów realizacji zadania.
• Nie podlegają dofinansowaniu:
  • zakup i montaż ogrodzenia żłobka/klubu dziecięcego oraz placu zabaw,
  • zakup i montaż nawierzchni niestanowiącej nawierzchni placu zabaw,
  • tarasy i werandy,
  • urządzenia i sprzęt do pielęgnacji terenów zielonych.
• Program nie dopuszcza dofinansowania:
  • Istniejących placów zabaw utworzonych, przebudowanych lub doposażonych w ramach Programu Aktywny Maluch 2022-2029
  • Placów zabaw planowanych do utworzenia, przebudowy lub doposażenia w ramach Programu Aktywny Maluch 2022-2029

Wymogi formalne i bezpieczeństwo

Po zakończeniu realizacji projektu wymagane jest:

• Uzyskanie dokumentu (certyfikatu, świadectwa) z kontroli pomontażowej placu zabaw potwierdzającej zgodność z Normami PN-EN 1176 lub 1177.
• Dokument musi być wystawiony przez niezależną, zewnętrzną jednostkę kontrolującą, która nie była zaangażowana w montaż i nie odpowiada za ewentualne prace naprawcze.

Okres trwałości

Projektant powinien uwzględnić, że:

• Okres trwałości projektu wynosi 2 lata (do 31 grudnia 2027 r.).
• W tym okresie muszą być utrzymane osiągnięte efekty rzeczowe, z wyjątkiem:
  • Wyposażenia niezwiązanego z gruntem
  • Efektów prac zagospodarowujących teren (np. szałasy z wikliny, ogródki warzywne)
  • Materiałów i roślin służących zagospodarowaniu terenu
• W przypadku uszkodzeń elementów konieczne będzie ich odtworzenie/naprawa na koszt własny gminy

Termin realizacji

Zadania muszą być realizowane w okresie od 1 stycznia 2025 r. do 31 grudnia 2025 r., natomiast dokument potwierdzający zgodność z normami (audyt zewnętrzny) może być wystawiony najpóźniej do 31 stycznia 2026 r.

Szukasz inspiracji? Sprawdź gotowe projekty placów zabaw dla Żłobków

Czasem trudno jest zacząć wpatrując się w pusty projekt na komputerze. Dlatego polecamy przejrzenie i zainspirowanie się gotowymi projektami placów zabaw dla żłobków, które dostępne są zupełnie za darmo dla każdego i mogą być wykorzystane w projektach komercyjnych.

Podsumowanie

Projektując plac zabaw w ramach programu "Aktywne Place Zabaw" 2025, architekt powinien przede wszystkim skupić się na tworzeniu przestrzeni wykorzystującej naturalne materiały i elementy, umożliwiającej różnorodne formy aktywności, odpowiadającej na potrzeby rozwojowe dzieci do lat 3, przy jednoczesnym spełnieniu wszystkich wymogów formalnych i technicznych programu.

Projekt powinien harmonijnie łączyć elementy naturalne z klasycznymi urządzeniami zabawowymi, tworząc przestrzeń inspirującą do eksploracji, kreatywnej zabawy i rozwoju motorycznego, przy zachowaniu najwyższych standardów bezpieczeństwa.

Jeśli projektujesz właśnie plac zabaw w ramach programu "Aktywne Place Zabaw" 2025 i poszukujesz inspiracji, zachęcamy do zapoznania się z naszą bogatą ofertą placów zabaw dla dzieci poniżej 3 lat.

Zobacz dedykowany katalog urządzeń na plac zabaw dla żłobków i przedszkoli